نقشه بن سلمان برای سرنگونی دولت ترکیه

به گزارش راهبرد معاصر؛ پایگاه اینترنتی میدل ایست آی فاش کرد عربستان سعودی طرح راهبردی برای سرنگونی دولت ترکیه داشته است.

این پایگاه اینترنتی در گزارشی با استناد به یک سند محرمانه اماراتی نوشت: در پی قتل جمال خاشقجی، روزنامه نگار عربستانی، و پس از صبوری بسیار زیاد محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، در مقابل رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، اکنون عربستان سعودی اجرای یک «طرح راهبردی» را برای مقابله با دولت ترکیه آغاز کرده است.

برنامه این طرح به طور مفصل در یک گزارش محرمانه آمده است که بر اساس منبع اطلاعاتی آشکار و پنهان، امارات متحده عربی، متحد عربستان، آن را تهیه کرده است.

این گزارش اطلاعاتی یکی از مجموعه گزارش‌هایی است که مرکز سیاست امارات، اندیشکده مرتبط با دولت امارات و دستگاه‌های امنیتی آن، به صورت ماهانه می‌نویسد.

گزارش مذکور با عنوان «گزارش ماهانه درباره عربستان سعودی، نسخه ۲۴, مه ۲۰۱۹» , تیراژ محدودی دارد و برای مقامات بلندپایه امارات تهیه شده است. این گزارش در پایگاه اینترنتی این اندیشکده قرار نمی‌گیرد. یک کپی از آن به دست میدل ایست آی رسیده است.

در این گزارش آمده است که در ماه مه (اردیبهشت-خرداد) در ریاض دستوراتی برای اجرای این طرح راهبردی به منظور مقابله با دولت ترکیه صادر شده است. هدف ریاض محدود کردن اردوغان و نفوذ منطقه‌ای ترکیه است.

هدف این طرح استفاده از «همه ابزار‌های ممکن برای فشار بر دولت اردوغان، تضعیف وی و مشغول کردن او با موضوعات داخلی بوده است به این امید که او از سوی مخالفان سرنگون شود یا مشغول مقابله با بحران پس از بحران شود و اشتباهاتی مرتکب شود که به طور حتم مورد انتقاد رسانه‌ها قرار خواهد گرفت.»

میدل ایست آی با مرکز سیاست امارات برای پرسش در این زمینه تماس گرفت که تا زمان انتشار این مقاله پاسخی به آن داده نشده است.

بر اساس این گزارش، «عربستان، اقتصاد ترکیه را هدف قرار خواهد داد، به تدریج به سرمایه‌گذاری خود در ترکیه خاتمه خواهد داد، سفر گردشگران سعودی به این کشور را کاهش خواهد داد و در عین حال مقصد‌های گردشگری جایگزینی ایجاد خواهد کرد، واردات کالا‌های ترکیه به عربستان را کم می‌کند و از همه مهمتر قصد دارد نقش منطقه‌ای ترکیه را در امور اسلامی به حداقل برساند.»

در این گزارش آمده است پس از قتل خاشقجی یه دست تیمی از عوامل سعودی در کنسولگری این کشور در استانبول، محمد بن سلمان، حاکم واقعی عربستان، تصمیم گرفت با ترکیه مقابله کند.

قتل این روزنامه‌نگار عربستانی و نویسنده میدل ایست آی و روزنامه واشنگتن پست، خشم بین‌المللی را برانگیخت که علت عمده آن پافشاری ترکیه برای پاسخگویی ریاض و شفافیت این پرونده بود.

بر اساس این گزارش، «رئیس جمهور اردوغان در تلاش برای لکه‌دار کردن عربستان سعودی به خصوص شخص ولیعهد این کشور، بیش از حد پیش رفت و از زشت‌ترین شیوه در مورد پرونده خاشقجی استفاده کرد.»

مرکز سیاست امارات، در این سند ادعا می‌کند که ترکیه اطلاعات «دقیق و صادقانه‌ای» برای کمک به تحقیقات سعودی درباره این قتل ارائه نداد در عوض «اطلاعات نادرستی» در اختیار رسانه‌ها قرار داد که «هدف آن خدشه وارد کردن به وجهه عربستان و تلاش برای بردن آبروی ولیعهد بود.»

در این گزارش آمده است، ریاض به این نتیجه رسیده است که اردوغان نتوانست این پرونده را سیاسی و بین‌المللی کند و اکنون زمان تلافی فرا رسیده است.

سازمان سیا و اعضای برجسته کنگره آمریکا ارزیابی اطلاعاتی ترکیه را از قتل خاشقجی پذیرفته‌اند. سیا همچنین از روی ارزیابی‌های اطلاعاتی خود به این نتیجه رسید که محمد بن سلمان تقریبا به طور حتم با این عملیات موافقت کرده بود.

هفته گذشته اولین نشانه‌های علنی این کمپین که در این سند اماراتی آمده بود، دیده شد. مقامات سعودی مانع ورود ۸۰ کامیون ترک حامل منسوجات و مواد شیمیایی به خاک عربستان از طریق بندر ضبا شدند. یک مقام ترک که خواست نامش فاش نشود، به میدل ایست آی گفت, ۳۰۰ کانتینر حامل میوه و سبزیجات از ترکیه در بندر جده متوقف شده است.

بر اساس اطلاعات رسمی که وزارت گردشگری ترکیه منتشر کرده است، در شش ماه اول سال ۲۰۱۹, تعداد گردشگران سعودی در ترکیه ۱۵ درصد (۲۷۶۰۰۰ به ۲۳۴۰۰۰ نفر) کاهش یافت.

در این گزارش اماراتی همچنین آمده است: «به نشانه اینکه رهبری عربستان روابط خود را با اردوغان قطع کرده و با او به عنوان دشمن رفتار کرده است، ملک سلمان، پادشاه این کشور، بدون تامل توصیه یک کمیته مشورتی را در عدم ارسال دعوت رسمی از اردوغان برای شرکت در اجلاس سازمان همکاری اسلامی در مکه، پذیرفت.»

نام رئیس جمهور ترکیه در فهرست کسانی که در این اجلاس حضور ندارند، در کنار بشار اسد، رئیس جمهور سوریه، حسن روحانی، رئیس جمهور ایران، و شیخ تمیم بن حمد الثانی، امیر قطر، قرار گرفت. البته سرانجام، ملک سلمان تصمیم گرفت به امیر قطر اجازه شرکت در این اجلاس را بدهد.

در انتهای این تحلیل آمده است، دولت ترکیه از تلاش‌های ولیعهد عربستان برای قطع روابط با این کشور آگاه است و تلاش می‌کند با حفظ ارتباط مستقیم خود با پدرش ملک سلمان، با آن مقابله کند.

خاشقجی دهم مهر ۱۳۹۷ پس از ورود ساختمان کنسولگری عربستان در شهر استانبول ترکیه، در آنجا به قتل رسید. مقامات عربستان پس از دو هفته اظهار بی‌اطلاعی از سرنوشت او، سرانجام اعلام کردند خاشقجی در درگیری که در داخل ساختمان کنسولگری این کشور روی داده، کشته شده است. تاکنون جسد-که گفته می‌شود پس از تکه‌تکه شدن در اسید حل شده است- یا بقایای جسد خاشقجی یافت نشده است.

دادستانی کل استانبول در بیانیه‌ای اعلام کرد خاشقجی بلافاصله پس از ورود به کنسولگری عربستان سعودی در این شهر، طبق نقشه قبلی خفه و کشته شده است.

منبع: باشگاه خبرنگاران